Smrek (znany też jako Kasset) to bóg natury i cyklu życia–śmierci, czczony wśród dzikich ludów, wędrownych filozofów i istot powiązanych z ziemią.
Jego obecność nie objawia się w cudach ani gniewie, lecz w spokojnym rytmie umierania liści, pleśni rozkładającej ciało, i w soku sosnowym kapiącym ze złamanego konaru. Nie ma fanatyków — bo żaden rytm nie może być wymuszony. Ci, którzy próbują przyspieszyć rozkład lub wieczną równowagę, przestają słyszeć Smreka.
Symbol
Świerk na szczycie góry — z jednym złamanym konarem. Symbolizuje akceptację śmierci jako części istnienia i ułomność jako część doskonałości. Czasem towarzyszy mu delikatna sieć grzybni u podstawy pnia, ledwie widoczna.
Rytuały
Cisza Zimnej Kory
Okoliczność: Po śmierci bliskiego, szczególnie wśród Noxodonów lub istot natury.
Opis: Ciało zmarłego zostaje złożone w pozycji siedzącej, oparte o drzewo lub kamień, a wokół rozkłada się grzyby, mchy i gałązki. Od południa do północy nikt nie wypowiada słowa. Każdy obecny siedzi w milczeniu, słuchając oddechu lasu, aż natura zacznie odzyskiwać ciało.
Wierzenia: Wierzy się, że duch zmarłego może zrozumieć swoje miejsce w cyklu i spokojnie odejść. Kapłani Smreka czasem zostawiają przy ciele małą lampkę z żywicy – jeśli zgaśnie przed świtem, oznacza to, że dusza została przyjęta przez sieć.
Kiełkowanie Smugi
Okoliczność: Narodziny, odkupienie, duchowa przemiana.
Opis: Wędrowiec lub dziecko, które przeżyło bliski kontakt ze śmiercią, zakopuje dłonie w ziemi lub mech pod świerkiem, aż ich skóra nasiąknie chłodem. W tym czasie kapłan Smreka opowiada opowieść o ostatnim śnie drzewa. Na koniec dłonie są delikatnie nacierane sokiem z igieł i grzybów.
Wierzenia: Uzdrawiające połączenie z ziemią i akceptacja śmiertelności. U niektórych wywołuje krótką wizję przeszłych pokoleń lub korzeni rodzinnych, jakby szeptane były przez ściółkę.
Gniazdopalenie
Zapomniana praktyka związana z kultem Smreka. Wiadomo jedynie, że polega na budowie drewnianej kaplicy na szczycie góry i jej całopaleniu. Reszta szczegółów zaginęła — przetrwała tylko nazwa i opowieści o dymie niosącym prośby uczestników ku koronom pradawnych drzew.
Wyznawcy
- Noxodoni traktują Smreka jak duchowego rodzica – stabilnego, cichego i wiecznego.
- Chucumkva uważają go za jedną z bram świadomości planetarnej – to on przechowuje ich wspomnienia, kiedy odchodzą.
- Birganie widzą w nim znak dobrego życia: odradzające się ciała, pożywienie dla przyszłych pokoleń.
Smrek nie działa nagle, nie zsyła cudów ani kataklizmów. Ale ci, którzy modlą się do niego codziennie pod tym samym drzewem, po latach czują, że las oddycha razem z nimi.